مسلماً در مدیریت کنترل قند خون بیماران دیابتی توجه به داروهای گیاهی حائز اهمیت است چرا که میتواند به عنوان یک داروی کمکی موثر در کاهش قند خون مورد استفاده قرار گیرد و در کاهش عوارض دارویی و افزایش ظرفیت پذیرش بیمار موثر باشد.
دیابت شیرین(Diabetes mellitus)، به گروهی از اختلالات متابولیک گفته می شود که با افزایش قند خون به علت نقص در ترشح یا عملکرد انسولین مشخص میشود. شیوع دیابت نوعIIدر ایران حدود ۹/۸ درصد است که سالانه ۱ درصد اضافه میشود و سن ابتلا در ایران ۱۵ سال پائین‌تر از میانگین جهانی است.
تمامی داروهای صناعی کاهش دهنده قند خون دارای عوارض جانبی هستند مانند افت قندخون و افزایش وزن ناشی از سولفونیل اوره ها، علائم گوارشی ( تهوع، دردشکم و اسهال)، اسیدوز لاکتیک و کمبود ویتامین B12به علت متفورمین همچنین نفخ و نکروز کبد به علت داروهای مهار کننده آلفا گلوکوزیداز. گیاهان دارویی متعددی دارای اثر کاهش دهنده قند خون هستند و اثر بخشی آنها در کارآزمایی های بالینی به اثبات رسیده است.
گلوکورکس B
مسلماً در مدیریت کنترل قند خون بیماران دیابتی راهکارهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد و توجه به داروهای گیاهی در این بخش حائز اهمیت است چرا که میتواند به عنوان یک داروی کمکی موثر در کاهش قند خون مورد استفاده قرار گیرد و در کاهش عوارض دارویی و افزایش ظرفیت پذیرش بیمار موثر باشد. بذر شنبلیله در مدل های حیوانی و انسان اثر ضد دیابت و کاهش دهنده کلسترول دارد.درمان با شنبلیله بطور انتخابی LDLو VLDLرا کاهش می‌دهد همچنین در موشهای دیابتی شده بوسیله آلوکسان و بیماران مبتلا به دیابت نوع II، متعاقب درمان با شنبلیله HDLافزایش می یابد. گزارشی مبنی بر بروز اثرات سمی ناشی از مصرف شنبلیله وجود ندارد.
بنابراین مصرف منظم آن ممکن است در مدیریت درمان دیابت و پیشگیری از تصلب شرائین و بیماریهای عروق کرونر قلب مفید باشد ایمنی مصرف: مطالعات نشان داده اند که مصرف شنبلیله بسیار بی خطر است. دستور مصرف: در صورتی که پزشک دستور دیگری نداده باشد؛ مقدار مصرف معمول این فراورده یک قرص ۳ بار در روز است. موارد منع مصرف: وجود حساسیت به شنبلیله یا نخود ( به علت احتمال بروز واکنش متقاطع). مصرف در دوران بارداری: مصرف متعارف شنبلیله در رژیم غذایی بی خطر است با این حال ایمنی مصرف مقادیر زیاد آن از نظر علمی ارزیابی نشده است. عوارض جانبی: بر اساس نتایج یک مطالعه بالینی مصرف ۵۰ گرم بذر شنبلیله ۲ بار در روز موجب علائم خفیف گوارشی مانند اسهال و نفخ شده که بعد از ۴-۳ روز برطرف شده است. واکنش های حساسیتی گزارش شده اند اما نادر هستند. تداخلات دارویی: بر اساس شواهد فارماکولوژیک و گزارش های موردی تداخلات زیر محتمل است: الف. مصرف همزمان گلوکورکس – بی با داروهای کاهش دهنده قند خون موجب افزایش اثر این داروها میشود که در صورت پایش دقیق قند خون تداخل اثر بالقوه مفیدی محسوب میشود. ب. مصرف همزمان گلوکورکس – بی با فراورده های حاوی آهن موجب مهار جذب آهن میشود لذا مصرف مکملهای آهن باید ۲ ساعت از زمان مصرف گلوکورکس – بی فاصله داشته باشد.
ج. از آنجا که شنبلیله دارای کومارین است از نظر تئوریک این نگرانی وجود دارد که مصرف همزمان شنبلیله با وارفارین موجب افزایش خطر خونریزی شود اما بروز این حالت غیر محتمل است. در یک مطالعه با کنترل پلاسبو؛ شنبلیله تاثیری بر تجمع پلاکتی، فعالیت فیبرینولیتیک یا فیبرینوژن نداشته است. نکات قابل توصیه: دارو را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری نمائید. دارو را در ظرف دربسته، دور از نور و در دمای ۳۰-۱۵ درجه سانتیگراد نگهداری نمائید. در صورت مصرف شنبلیله بیش از مقادیر معمول تغذیه‌ای توسط بیماران مبتلا به تیروتوکسیکوز، پایش این بیماران الزامی است. به تاریخ انقضاء مصرف فراورده توجه نمائید. این اطلاعات را نزد خود نگهدارید، ممکن است بخواهید دوباره آن را مطالعه نمائید. بسته بندی: ۳ بلیستر ۱۰ عددی در جعبه مقوایی با بروشور