پژوهشگران دانشگاه حکیم سبزواری و مرکز تحقیقات بیوشیمی-بیوفیزیک با پشتیبانی مادی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بررسی بیوشیمیایی و مولکولی ویژگی های ضدسرطانی گیاه مامیران کبیر (کلریترین) را انجام دادند.
دکتر کاظمی نورعینی مسوول این طرح پژوهشی گفت: گیاه مامیران کبیر از گیاهان مورد استفاده در طب سنتی برای درمان برخی بیماری ها و به ویژه سرطان های دستگاه گوارش است.
وی با بیان اینکه این گیاه بسیار سمی است و استفاده از ترکیبات موثر آن در نوعی مشتق مصنوعی به عنوان داروی ضدسرطان مورد بررسی است، افزود: در این طرح پژوهشی مکانیسم اثر ضدسرطانی برخی ترکیبات عمده این گیاه به ویژه کلریترین بررسی شده است.
کاظمی نورعینی اظهار کرد: مطالعات قبلی بر روی این ترکیبات نشان داد که کلیدونین یکی از مهمترین آلکالوئیدهای این گیاه سبب القای مرگ سلولی سرطان کبد می شود و در این بررسی معلوم شد که کلیدونین سبب مهار آنزیم تلومراز که آنزیم کلیدی در نامیرایی سلول های سرطانی است، می شود.
وی یادآور شد: کلیدونین در غلظت های کمتر از میکرومولار، سلول سرطانی را پس از تنها تعداد معدودی تقسیم سلولی از بین می برد، همچنین این ترکیب در غلظت های کمتر از میکرومولار در سلول های سرطان سینه به سرعت مرگ سلولی را محقق می کند.
این محقق ادامه داد: بررسی های انجام شده نشان می دهد که کلریترین و سنگوئینارین، سمیت به مراتب بیشتری دارند و سلول های سرطانی را با مکانیسم های مشابهی یعنی القای شدید مرگ سلولی و سرکوب قوی آنزیم تلومراز از بین می برند؛ دو ترکیب اخیر سبب تقویت و پایداری ساختارهای چهاررشته ای در تلومرهای کروموزوم ها می شود که آنزیم تلومراز را از فعالیت بازمی دارد و مهار می کند.
کاظمی نورعینی گفت: این ترکیبات ارزش دارویی بسیار بالایی در درمان بدخیمی ها دارند که امید است با مطالعات بیشتر شاهد کاربرد عملی آنها باشیم.
تاکنون 2 مقاله از این طرح پژوهشی در نشریات ISI به چاپ رسیده است.