مطالعات نشان می دهد که ویتامین D حدود 3 درصد ژنوم انسان را تنظیم می کند . یک محقق ایرانی دراین زمینه می گوید: تحقیقات نشان داده است که رفع کمبود این ویتامین ، مرگ و میر را 11 درصد کاهش می دهد.
راحت ترین راه برای دریافت ویتامین D برای مردم این است که به اندازه کافی در معرض آفتاب قرار بگیرید. درواقع گیرنده های این ویتامین روی دی ان ای انسان است و این ویتامین بیان ژن ها را در بدن تنظیم می کند.

کمبود ویتامین D معمولا مشکلاتی مثل رماتیسم و پوکی استخوان را تداعی می کند و مانع از جذب کلسیم می شود.

در سال های اخیر شواهدی از امکان ارتباط کمبود آن با بیماری خطرناک ام اس مشاهده شده است . سال گذشته مطالعه ای حاکی از دامن زدن کمبود این ویتامین به افزایش ناتوانی جسمی در سنین بیشتر منتشر شد.

دو مطالعه تازه در نشریه بریتیش مدیکال ژورنال چاپ شده است که این کمبود را به دامنه وسیعتری از مشکلات جسمی گره می زند.

این مطالعات از جمله نشان می دهد که احتمال مرگ بر اثر سرطان و بیماری قلبی و ابتلا به سایر بیماری ها در افرادی که کمبود ویتامین D دارند بیشتر است.

دکتر امیر هادی مغزی از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در سانفرانسیسکو هر دو مطالعه را مهم می داند.

او می گوید: ˈبه نظرم هر دو مطالعه نشان می دهد که ویتامین D، به جز اثراتش در استخوان در بافت های دیگر هم اثر می گذارد. مطالعه اول در مورد مرگ و میر خیلی مطالعه جالبی است چون نشان می دهد که اگر کمبود ویتامین در جامعه حل شود، می توان از حدود 11 درصد از مرگ و میر جلوگیری کرد.ˈ

مطالعه اول را دکتر اسکار فرانکو استاد طب پیشگیری در مرکز پزشکی اراسموس در هلند هدایت کرده است.

فرانکو می گوید در سراسر بدن گیرنده های سلولی برای جذب ویتامین D هست که نشان دهنده اهمیت آن برای عملکرد فیزیولوژیکی بدن است.

به گفته او، نظریه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ویتامین D از ژن ها گرفته تا تورم در بدن را کنترل می کند.

مغزی در این بار می گوید: ˈمساله جالب در مورد ویتامین D این است که حدود سه درصد ژنوم انسان توسط این ویتامین تنظیم می شود. یعنی گیرنده های این ویتامین روی دی ان ای انسان هست و این ویتامین بیان ژن ها را تنظیم می کند.ˈ

هر دو مطالعه بر تحلیل داده های بیش از یک میلیون نفر استوار است.

فرانکو و همکارانش از دانشگاه های هاروارد، آکسفورد و سایر دانشگاه ها دریافتند که شواهد قانع کننده ای هست که ویتامین D در برابر بیماری های عمده از بدن محافظت می کند.

مغزی معتقد است: ˈاین دو مطالعه تمام تحقیقات قبلی چاپ شده تا امروز را بررسی کردند و اثرات خیلی مهمی که پیدا کردند در بیماری های قلبی عروقی، یک نوع سرطان یعنی در روده بزرگ، بیماری های مرتبط با روانپزشکی مثل افسردگی، بیماری های متابولیک مثل بیماری دیابت نوع دوم و حتی شواهدی مثل بیماری های اطفال پیدا کردند. چون این حجم نمونه بسیار زیادی است این مطالعات بسیار ارزش دارند اما چون محدودیت های خاص خود را دارند باید با احتیاط آنها را بررسی کرد.ˈ

براساس مطالعه اول، خطر مرگ در اثر بیماری قلبی در کسانی که کمبود این ویتامین داشتند 35 درصد بیشتر بود، خطر مرگ در اثر سرطان 14 درصد بیشتر و در مجموع خطر مرگ در افراد با کمبود این ویتامین بیشتر بود.

این مطالعات نشان داد مصرف قرص های ویتامین D از نوع 2 فایده ای ندارد اما ویتامین D 3 نوعی که در مواد غذایی و در اثر خورشید تولید می شود - برای میانسالان و سالخوردگان موثر بود.

در آمریکا و اروپا تخمین زده می شود که دو سوم جمعیت کمبود ویتامین D داشته باشند.

فرانکو و همکارانش حساب کرده اند که حدود 13 درصد کل مرگ ها در آمریکا و نه درصد آنها در اروپا را می تواند به کمبود ویتامین ِD نسبت داد.

نشریه بریتیش مدیکال جورنال در سرمقاله ای نوشته است که هنوز نباید مصرف مرتب قرص های ویتامین ِD را توصیه کرد مگر آنکه فواید و عوارض جانبی بالقوه آنها در آینده مشخص شود.

بنابراین، فعلا راحت ترین راه این است که به اندازه کافی آفتاب بگیرید.

پیشنهاد این پزشک این است که آفتاب گرفتن باید دو بار در هفته، هر بار نیم ساعت باشد. البته نگرانی هایی در مورد خطرات آن برای پوست وجود دارد بنابراین نباید در آفتاب گرفتن زیاده روی کرد.

هنوز معلوم نیست که کمبود ویتامین D مستقیما عامل بیماری است یا نشانگر رفتارهایی است که به ضعف سلامتی دامن می زند مثلا زیاد نشستن، سیگار کشیدن یا رژیم غذایی ناسالم.