داشتن خوابي راحت و مستمر در طول شب براي تجديد انرژي، تسكين اعصاب، شادابي و سلامتي ضروري است. داشتن 7 تا 8 ساعت خواب در شبانه روز به افراد در گروههاي سني مختلف توصيه مي شود بي خوابي افزايش خطر برخي از بيماريها همچون پرفشاري خون، بيماري قلبي، افسردگي و چاقي را به دنبال دارد. امروزه بيخوابي به شكل يك مشكل بهداشتي در جوامع مطرح است كه با مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در خلال شب همراه با ناتوانی یا اشکال در به خواب رفتن مجدد، بیدارشدن خیلی زود در صبح و خوابی که باعث تجدید قوا نشود، نمود مي يابد. اين مشكل با بالا رفتن سن بيشتر شده بطوريكه حدود 50 درصد از سالمندان را متاثر مي سازد و به تبع كيفيت زندگي آنها را كاهش مي دهد. بي خوابي و مشكلات خواب در برخي افراد بدون وجود هيچ بيماري يا شرايط خاص بروز مي كند اين در حاليست كه ممكن است در نتيجه برخي از بيماريها مانند آرتروز، سرطان، سوزش سر معده يا درد و مصرف مشروبات الكلي فرد دچار بيخوابي شود.
آنچه مسلم است اين مشكل در دراز مدت نه تنها تهديدي براي سلامت فرد خواهد بود بلكه به لحاظ اجتماعي، موقعيت شغلي و خانوادگي ميتواند صدمات جبران ناپذيري را براي او به همراه داشته باشد. شناسايي علل بي خوابي و برطرف كردن آنها مي تواندآسيبهاي ناشي از بي خوابي را به حداقل برساند بطوريكه طبق بررسيهاي انجام شده نزديك به 80 درصد از موارد بي خوابي با تشخيص علت آن قابل درمانند. توصيه هاي ساده مانند رفتن به رختخواب در زمان مشخص و بيدارشدن در ساعت مشخص به ريتم طبيعي خواب كمك ميكند همچنين پرهيز از خوردن شام سنگين و غذاي پر چرب قبل از خواب، داشتن فعاليت بدني در طول روز خواب راحت را تسهيل مي نمايد. استفاده از داروهاي خواب آور نيز در برخي موارد توسط پزشكان توصيه مي شود با اين حال بسياري از افراد به سبب عوارضي همچون كاهش قدرت تمركز، كسل بودن، افزايش خطر زمين خوردن و تصادفات رانندگي ، تمايل به مصرف اين قبيل داروها را ندارند از سويي آنها نگران عادت كردن به دارو و بي اثر شدن دارو هستند. برخي از افراد از نوشيدنيهاي گياهي را براي داشتن خواب راحت استفاده مي كنند و برخي مكملهاي خوراكي را بكار مي گيرند در بين مكملهاي پيشنهادي يكي از مواردي كه به صورت طبيعي در بدن توليد مي شود ملاتونين مي باشد در واقع ملاتونين، تركيبي هورموني است كه كاري مشابه ساعت را براي بدن انجام مي دهد و مسئول تعيين موقعيت زماني در روز وحتي سال براي بدن است اين تركيب افزون بر تنظيم ساعت بيولوژيك به دليل دارا بودن خاصيت آنتي اكسيداني مورد توجه قرار دارد.تحقيقات اثر ملاتونين با دوز 2 ميلي گرم را در بهبود كيفيت خواب بدون ايجاد رخوت و كسلي درطول روز نشان داده اند به همين سبب برخي پزشكان دريافت ملاتونين را به افراد با مشكل بي خوابي توصيه مي كنند از سوي ديگر چون اين تركيب به صورت طبيعي در بدن وجود دارد هيچ گونه عارضه اي مشابه داروهاي خواب آور را براي بدن ندارد. شايان ذكر است كه تنظيم ساعت بيولوژيك افزون به بهبود كيفيت زندگي در بزرگسالان مي تواند براي بهبود روند رشد كودكان نيز مفيد باشد. همچنين در افراد با سفرهاي طولاني كه اصطلاحا دچار عارضه جت لگ مي شوند و تنظيم خواب آنها بهم مي خورد دريافت ملاتونين به رسيدن به ريتم طبيعي خواب كمك مي كند همچنين عدم مصرف نوشيدنيهاي كافئينه مثل قهوه و تا جاي ممكن خوابيدن حين پرواز به پيشگيري از اين عارضه كمك مي كند.
دريافت ملاتونين به مقدار 3 ميلي گرم منجر به رسيدن به حداكثر غلظت سرمي در 20 تا 60 دقيقه بعد از دريافت مي شود از اين رو به افراد توصيه مي شود تا نيم الي 1 ساعت پيش از خواب ملاتونين را مصرف كنند تا بتوانند از اثرات تنظيم كنندگي خواب اين هورمون بهره مند شده و ساعت بيولوژيك بدن خد را تنظيم نمايند.