از دیرباز تا كنون، انواع سبزی و میوهها ارزش و اهمیت زیادی در پیشگیری و درمان بیماریها داشته و دارند. در طول تاریخ هیچگاه ارتباط گیاهان چه به عنوان ماده غذایی و چه به عنوان ماده دارویی با بشر قطع نشده است و شاید بتوان گفت قسمت عمدهای از فرهنگ تغذیهای جوامع را تشكیل دادهاند.
میوه ها و سبزی هایی که دوستدار قلب هستند عبارتند از:
زغال اخته
زغال اخته در جلوگیری از بیماریهای قلبی سودمند است.
زغال اخته حاوی آنتیاکسیدانها، فلاوونوییدها و پلیفنولها است که عملکرد عروق را بهبود میبخشند.
محققان میگویند این ویژگیها حایز اهمیت است، زیرا به اتساع عروق خونی در افرادی که کلسترول بالا و گرفتگی عروق دارند، کمک میکند.
همچنین مشخص شده زغال اخته در جلوگیری از عفونتهای دستگاه ادراری موثر بوده و در بیماریهای لثه، زخمها و حتی سرطان نقش مفیدی دارد.
طالبی
طالبی یكی از بهترین میوهها برای حفظ سلامت قلب است. از آنجا كه كمبود پتاسیم در بدن میتواند با حملات قلبی همراه باشد، خوردن مواد غذایی غنی از پتاسیم مثل طالبی ، پرتقال و موز، بسیار ضروری است.
كلسترول، فشار خون و هموسیستین بالا، زمینهساز بروز بیماریهای قلبی هستند و مصرف طالبی با کاهش این سه عامل، در حفظ سلامت قلب موثر شناخته شده است.
مطالعات نشان داده است مصرف یك لیوان آب طالبی در روز به میزان 25 درصد احتمال بروز فشار خون را كاهش میدهد.
گفتنی است ویتامین C بالایی كه در طالبی وجود دارد به همراه بتاكاروتن، احتمال بروز سرطانهایی نظیر سرطان ریه، پستان ، مثانه ، روده بزرگ ، معده و لوزالمعده را در افراد مستعد كاهش میدهد. این دو ماده مغذی (ویتامین C و بتاكاروتن) با فعالیت آنتیاكسیدانی كه دارند، از فعالیت تخریبی رادیكالهای آزاد جلوگیری كرده و مانع تشكیل غدد سرطانی میشوند.
زالزالک
خوردن زالزالك براى تقویت قلب و معده مفید است و برای رفع كم خونی توصیه شده است. مهمترین فایده زالزالك برای قلب، تنظیم كردن حركات نامنظم آن است و از تپش قلب و ضربان شدید آن جلوگیری میكند. در اروپا به ویژه در کشور آلمان برای درمان بینظمی ضربان قلب (آریتمی) از گیاه زالزالک استفاده میشود. زالزالک در درمان آنژین، تصلب شرایین (سفت شدن دیواره رگها) نیز مؤثر است. انجمن فرآوردههای گیاهان دارویی آمریکا، زالزالک را از نظر بیخطر بودن "درجه یک" ارزیابی کرده است.
زیتون
محققان اروپایی میگویند روغن زیتون خالص و فرآیند نشده به لحاظ محتوای بالای آنتیاكسیدانیاش عملا در كاهش خطر بیماریهای قلبی موثر است. روغن زیتون خالص غنی از آنتیاكسیدانهایی به نام پلی فنول است و اثرات سودمند آن از روغن زیتون فرآیند شده (refined olive oil) بسیار بیشتر است.
انواع روغنهای گیاهی به جز روغن زیتون خالص (virgin olive oil)، تحت فرآیندی قرار میگیرند كه طی آن بخشی از تركیبات فنولی خود را از دست میدهند، در واقع روغن زیتون خالص، تنها روغن گیاهی است كه سرشار از تركیبات پلیفنولی است.
در این مطالعه محققان دریافتند مردانی كه مدت سه هفته روغن زیتون اصل مصرف كرده بودند، كلسترول خوب خونشان (HDL) افزایش یافته بود. همچنین این افراد كاهش بیشتری در شاخصهای استرس اكسیداتیو (فرآیندی كه به رسوب ذرات كلسترول بد (LDL) در دیواره عروق كمك میكند و میتواند به سخت شدن عروق منجر شود)، نشان داده بودند.
فواید پلیفنولها، روغن زیتون را به یك منبع سالم چربی تبدیل كرده است.
سیر
مصرف سیر به علت خاصیتی كه در كاهش چربی خون دارد، برای جلوگیری از تنگ شدن عروق قلبی و پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی و سکتههای قلبی توصیه میشود.
هر چند مصرف سیر موجب كاهش فشار خون بالا نمیشود، اما مصرف مداوم آن در پیشگیری از این بیماری مؤثر است.
در این میان نباید خاصیت مهم سیر در جلوگیری از چسبندگی پلاكتها را نادیده گرفت.
استفاده از سیر در تقویت سیستم ایمنی بدن و از بین بردن میكروبها مؤثر است.
فلفل قرمز
فلفل، از هزاران سال پیش، چاشنی غذای بسیاری از انسانها بوده است. این گیاه منبع مهمی از ویتامین محسوب میشود و به همین دلیل اثرات مفیدی روی قلب دارد. فلفل با افزایش جریان خون، افزایش اشتها و رفع سوءهاضمه برای سلامتی انسان بسیار مؤثر است. هر چند فلفل انواع و اقسام مختلفی دارد، اما بهترین آنها برای قلب و دستگاه گردش خون، فلفل قرمز و فلفل تند است.
آنچه موجب تندی فلفل میشود، مادهای به نام "كاپسایسین" است. این ماده بر خلاف این که تصور می شود، فلفل موجب بالارفتن دمای بدن و عرق كردن میشود، "كاپسایسین" بعد از مدتی دمای بدن را پایین میآورد و به همین علت مصرف فلفل در مناطق آب و هوایی گرم مانند هندوستان، طرفداران زیادی دارد.
اما كاپسایسین خواص مهم دیگری نیز دارد و آن كاهش میزان كلسترول خون و همچنین كاهش علایم درد در برخی بیماریهاست. كاپسایسین خاصیت آنتیاكسیدانی بسیار خوبی دارد و برای پیشگیری از سرطان مفید است. از دیگر خواص این ماده میتوان به خاصیت ضد باكتریایی و میكروبكشی آن اشاره كرد. در حقیقت فلفل با تحریک ترشح آنزیمهای گوارشی در معده و نابودی باکتریهایی که میتوانند عامل عفونت باشند، قدرت هضم را تقویت میکند. مهم ترین اثر كاپسایسین تحریك سیستم قلبی عروقی و كمك به بهبود كار این دستگاه است. همچنین دستگاه گوارش را تقویت میكند و موجب تسكین دردهای مفصلی میشود. فلفل میزان کلسترول خون را پایین میآورد که این امر باعث کاهش فشار خون نیز میشود. این گیاه همچنین از انعقاد خون در رگها جلوگیری میکند. این خواص فلفل به پیشگیری از بیماریهای قلبی نظیر آرترواسکلروز (سخت شدن رگها) کمک فراوانی میكند.
فلفل قرمز منبعی غنی بتاکاروتن است. بتا كاروتن پیش ساز ویتامین A در بدن است که برای حفظ سلامت تمامی بافتهای مخاطی بدن از جمله بافتهای پوشاننده دستگاه تنفسی، دستگاه گوارشی و نیز دستگاه تولیدمثلی لازم است. به همین دلیل نیز، استفاده از بتاكاروتن میتواند در كاهش و نیز بهبود علایم ناشی از بیماریهای آسم، اوستئوآرتروز و نیز آرتریت روماتیسمی مفید باشد. هر چند مصرف فلفل قرمز دارای اثرات مفیدی روی سلامتی است، اما نباید در مصرف آن زیادهروی كرد.