نوشیدن قهوه الزاماً برای سلامتی مضر نیست، اما همیشه به میزان مصرف آن توجه داشته باشید و دقت کنید که در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
دانشمندان، اخیرا در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده‌اند که میزان مصرف کافئین، نباید از مرز 400 میلی‌گرم در روز تجاوز کند و این میزان در هر نوبت نباید بیشتر از 200 میلی‌گرم باشد. به گفته آن ها، شما مجاز هستید که نهایتا 4 فنجان قهوه در روز میل کنید. اگر میزان مصرف از این مقدار تجاوز کند، عوارض منفی در انتظار سلامتی شما خواهد بود، خوابتان به هم می‌خورد، اضطراب و دلهره امانتان را می‌برد، بدون شک عصبی خواهید شد، دچار لرزش می‌شوید، و همین طور ریتم و ضربان قلبتان دستخوش تغییراتی خواهد شد. البته لازم به ذکر است که تمام این عوارض جنبه ارثی دارد و به حساسیت شخصی شما به کافئین، وابسته است. برخلاف تصور عامه مردم، قهوه الزاما برای قلب ضرری ندارد و به گفته متخصصان اگر میزان مصرف از 3 تا 5 فنجان در روز بیشتر نشود، قهوه می‌تواند نقش محافظ را برای قلب ایفا کند.
با آن که قهوه اسپرسو به نظر طعم قوی تری دارد، ولی باید بدانید که در مقایسه با طعمی که دارد، حاوی کافئین زیادی نیست! در واقع اگر یک فنجان 30 میلی لیتری اسپرسو، حاوی 60 تا 80 میلی‌گرم کافئین باشد، یک فنجان 125 میلی لیتری قهوه تصفیه شده، حدودا 100 میلی‌گرم کافئین دارد. به عبارتی دقیق‌تر از آن جایی که قهوه اسپرسو در حجم کوچک تری (٣0 میلی لیتری) سرو می‌شود در آن حجم، کافئین کمتری از قهوه ی تصفیه شده که معمولا در حجم بیشتری (١٢5 میلی لیتری) سرو می‌شود، دارد. از طرف دیگر، قهوه ربوستای خالص، در مقایسه با قهوه عربیکا، دو برابر کافئین بیشتری دارد. قهوه تصفیه شده‌ای که در قهوه جوش برقی آماده می‌شود، نسبت به اسپرسو، کافئین بیشتری دارد چون در مدت طولانی تری در حالت دم قرار داشته است.
اگر در کنار قهوه از نوشیدنی‌های کافئین‌دار دیگری نیز استفاده می‌کنید (مثل چای یا نوشابه‌های انرژی زا)، به میزان کافئین آنها نیز دقت کنید و مراقب باشید که مجموع کافئین دریافتی بدنتان در روز، از مرز 400 میلی‌گرم تجاوز نکند. یک فنجان چای 150 میلی لیتری، حاوی 32 میلی‌گرم کافئین است و یک بطری کوچک نوشابه انرژی زا، حاوی 80 میلی‌گرم که تقریبا معادل کافئین یک فنجان قهوه است. متخصصان بر این باورند که اگر از تعداد فنجان‌های قهوه روزانه خود بکاهید، می‌توانید از این قسم نوشابه‌ها نیز استفاده کنید.
به گفته پزشکان، متابولیسم و سوخت و ساز داروهای شیمیایی و همین طور کافئین در کبد و غالبا با یک آنزیم مشترک انجام می‌شود. بنابراین کافئین با مولکول‌های دارویی وارد رقابت می‌شود و در نتیجه مدت طولانی تری در خون باقی می‌ماند، در این شرایط احتمال عدم تأثیر داروها قوی‌تر خواهد شد. پس دقت داشته باشید که اگر تحت درمان هستید و داروی خاصی مصرف می‌کنید، حتما با پزشک خود درباره مصرف قهوه مشورت کنید و از او درباره تأثیرات قهوه بر عملکرد داروهای مصرفی، سوالاتی بپرسید، چون ممکن است که در برگه راهنمای دارو، چیزی در این خصوص ذکر نشده باشد. مراقب باشید که بعضی از داروها را در کنار قهوه مصرف نکنید، داروهایی از قبیل: آنتی بیوتیک ها، بنزودیازپین (داروی آرام بخش- ضد اضطراب، صرع و بی‌خوابی)، داروهای خواب آور و نیز داروهای تنگ‌کننده عروق.
امروزه تمام محافل پزشکی جهان توصیه می‌کنند که مصرف کافئین در دوران بارداری نباید از مرز 200 میلی‌گرم در روز تجاوز کند. در حقیقت، نباید جنین را بیش از حد در معرض کافئین قرار داد، چرا که هنوز آنزیم‌های دفع این ماده در بدن او تکامل نیافته‌اند و این احتمال وجود دارد که کافئین رشد جنین را با مشکل مواجه سازد و حتی منجر به زایمان زودهنگام شود. پزشکان معتقدند که در سه ماهه سوم بارداری، مدت زمان دفع کافئین از بدن، تا 3 برابر طولانی‌تر می‌شود و گاهی ممکن است 15 ساعت به طول بینجامد. به همین دلیل بهتر است که در این دوره، مصرف روزانه کافئین را به حداقل ممکن برسانید و در روز بیش از یک فنجان قهوه یا یک نوشیدنی کافئین‌دار دیگر، مصرف نکنید.
دانه‌های قهوه حاوی چربی بسیار بالایی هستند، که بدون شک منجر به افزایش کلسترول خون خواهند شد. وقتی آب جوش را مستقیم بر روی این دانه‌ها می‌ریزید، چربی موجود در آنها جدا و داخل آب می‌شود. به اعتقاد پزشکان، اگر در مصرف قهوه تصفیه نشده افراط کنید، خطرات قلبی و عروقی غیر قابل جبرانی در انتظار شما خواهد بود. دقیقا به همین دلیل است که توصیه می‌شود از مصرف قهوه جوشیده (قهوه ترک) پرهیز کنید، به سراغ قهوه جوش‌هایی که دارای صافی فلزی هستند، نروید و ترجیحا از قهوه جوش‌هایی استفاده کنید که صافی کاغذی دارند یا صافی‌هایشان تاریخ مصرف دارد.
تحقیقات نشان داده‌اند که قهوه در مدت زمان خواب و کیفیت آن تأثیرات زیادی دارد. در حقیقت، کافئین در مغز به گیرندگان آدنوزین مرتبط می‌شود و عملکرد این ماده آرامبخش، که عموما در زمان خواب تولید می‌شود، را مختل می‌سازد. علاوه بر این، کافئین سبب تحریک محرک‌های عصبی می‌شود و در نتیجه خواب را از چشمان شما می‌گیرد. البته تأثیرات کافئین در همه افراد به یک شکل نیست؛ افراد زیادی هستند که به‌رغم نوشیدن قهوه پیش از زمان استراحت، به راحتی و بی‌هیچ مشکلی می‌توانند بخوابند. به اعتقاد متخصصان، این قضیه با نوع متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن هر فردی قابل توجیه است. بعضی از افراد، سوخت و ساز آرام تری دارند و در نتیجه بدن آنها کافئین را با سرعت کمتری دفع می‌کند و این ماده به مدت طولانی تری در خون آنها باقی می‌ماند. به همین دلیل ممکن است که این افراد قهوه را در ساعت 4 عصر میل کرده باشند ولی باز هم به هنگام شب، خواب به چشمانشان نیاید! پس اگر احساس می‌کنید که نسبت به کافئین حساس هستید، بهتر است که پس از ساعت 4 عصر، لب به قهوه نزنید و در کل سعی کنید مصرف قهوه روزانه خود را به حداقل برسانید.