از توصیه‌هایی مثل نوشیدن هشت لیوان آب در روز تا هشدارهایی مثل در خانه ماندن در فصل سرما هنگام بیماری، بعضی باورهای متداول پزشکی باوجود اینکه بارها و بارها نادرستی‌شان تایید شده است اما در بین عموم باقی می‌مانند. در ادامه به ۱۰ مورد از آنها اشاره می‌کنیم.
واکسن‌ها ممکن است موجب بروز آنفولانزا (و اوتیسم) شوند
بااینکه بدن ممکن است با یک تب خفیف به همه واکسن‌ها واکنش دهد اما این شایعات که واکسن آنفولانزا باعث ابتلا به آنفولانزا میشود کاملاً نادرست است. درست است که این واکسن حاوی ویروس‌های مرده آنفولانزا است اما این ویروس‌ها مرده هستند. یک ویروس مرده نمی تواند موجب ابتلا به آنفولانزا شود. درمورد اینکه واکسن‌ها موجب ابتلا به اوتیسم می‌شوند هم باید گفت که این شایعه در سال ۱۹۹۸ توسط یک مقاله که در مجله “The Lancet” به چاپ رسید، پخش شد.
در این مقاله، والدین هشت کودک مبتلا به اوتیسم عنوان کرده بودند که تصور می‌کنند فرزندانشان بعد از زدن واکسن سرخک و سرخجه به این مشکل مبتلا شده‌اند. ارتباط بین این دو خیلی زود با علت جایگزین شد و از آن زمان باوجود تحقیقات بیشمار که هیچ ارتباطی بین این واکسن‌ها و بالا بردن احتمال ابتلا به اوتیسم پیدا نکردند، این شایعات همه جا پراکنده شد. متاسفانه، بقای این باور نادرست زمان و هزینه زیادی را که می‌توانست در جهت تحقیقات مربوط به اوتیسم صرف شود، برای اثبات دوباره و دوباره اینکه واکسیناسیون موجب ابتلا به آن نمی‌شود تلف میکند.
مکمل‌های غذایی همیشه سلامت شما را ارتقاء می‌بخشند
تحقیقات مختلفی به اثبات می‌رسانند که مکمل‌های ویتامینه نه‌تنها ممکن است بی‌تاثیر باشند، بلکه می‌توانند خطراتی نیز به دنبال داشته باشند. بعنوان مثال، افرادیکه ویتامین C و E مصرف می‌کنند، ممکن است خود را در معرض ابتلا به سرطان قرار دهند زیرا مقدار زیاد از این آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است موجب اختلالات ژنتیکی شود. به همین ترتیب، در یک تحقیق دیگر مشخص شد که مکمل‌های روغن ماهی با سرطان در موش‌ها مرتبط است. FDA به اندازه داروها برای مکمل‌های غذایی هم قوانین ندارد به همین دلیل درمورد ایمنی بسیاری از مکمل‌ها تحقیق نشده است. علاوه‌براین، ممکن است ادعاهای تاییدنشده‌ای روی برچسب ظرف این مکمل‌ها نوشته شده باشد و حتی ممکن است دوز مصرفی نیز نادرست توصیه شده باشد. اما اگر این ویتامین‌ها و ترکیبات از موادغذایی طبیعی دریافت شوند نه قرص و مکمل، نیازی به نگرانی برای مصرف دوز بالا نیست.
هوای سرد باعث مریض شدنتان میشود
این باور در سراسر جهان متداول است اما کاملاً اشتباه است. تحقیقات نشان داده است که بیشتر علائم سرماخوردگی–چه واقعی و چه تصوری–در زمانی که سردمان است احساس میشود اما این درجه هوا نیست که ما را در مقابل ویروس‌ها آسیب‌پذیرتر میکند. از سال ۱۹۶۸ که تحقیقی در مجله پزشکی نیوانگلند به چاپ رسید، مشخص شد که وقتی محققان افراد سرمایی را در معرض rhinovirus، یکی از متداول‌ترین ویروس‌های سرماخورگی، قرار دادند چه اتفاقی افتاد. نتیجه‌ها نشان داد که افراد در هوای سرد نسبت به زمان‌هایی که در دماهای متعادل‌ترین هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرماخوردگی ندارند. و اگر سرماخورده باشید، هیچ دلیلی ندارد که نتوانید بیرون در هوای سرد بروید.
بااینکه استراحت در این زمان بسیار عالی است اما هوای سرد تفاوتی در سرعت بهبودی شما ایجاد نمی‌کند. درواقع، بااینکه تحقیقات در این زمینه در مراحل ابتدایی است، اما این امکان وجود دارد که قرارگیری در معرض هوای سرد می‌تواند حتی به بدنتان کمک کند. برخی دانشمندان حدس می‌زنند که سرماخوردگی به این دلیل در ماه‌های سرد بیشتر اتفاق می‌افتد که افراد بیشتر در داخل خانه و فضاهای سربسته می‌مانند، بیشتر با هم در ارتباط نزدیک هستند و میکروب‌ها فرصت بیشتری برای پراکنده شدن دارند.
ما فقط از ۱۰ درصد مغز خود استفاده می‌کنیم
از سال ۱۹۰۷ تا بحال سخنرانان انگیزشی و گروه‌های خودیاری از این نکته برای تشویق مردم به استفاده از قابلیت‌های خود استفاده می‌کردند. اما هیچیک از این افراد نمی توانستند ادعای خود را از نظر علمی نیز ثابت کنند. امروز می‌توان با استفاده از دستگاه‌های تصویربرداری پیشرفته، به هر قسمت از مغز که بخواهیم نگاه کنیم و در هر زمان که می‌خواهیم مقدار فعالیت مغز را بررسی کرده و به این باور بخندیم. اما چرا این باور نادرست هنوز بین مردم وجود دارد؟ شاید از آن خوشمان می‌آید. احتمالاً می‌خواهیم فکر کنیم که از همه قدرتمان استفاده نکرده‌ایم.
قند، بچه‌ها را شیطان میکند
به ندرت می‌توان پدر یا مادری را پیدا کرد که به این باور اعتقاد نداشته باشد. در یک تحقیق هوشمندانه جدید به بچه‌ها غذای شیرین‌شده با آسپارتام دادند که ترکیبی بدون قند است. محققان به نیمی از والدین گفتند که این غذا حاوی قند است و به نیمی دیگر واقعیت را گفتند. والدینی که تصور می‌کردند بچه‌هایشان غذای حاوی قند مصرف کرده‌اند گزارش دادند که آنها غیرقابل‌کنترل و بسیار فعال شده‌اند. اما یک سنسور روی مچ این بچه‌ها که سطح فعالیت آنها را اندازه‌گیری میکند، خلاف این را نشان می‌داد: بچه‌ها کاملاً طبیعی رفتار می‌کردند. قندیجات معمولاً زمانی به بچه‌ها داده میشود که قوانین شل‌تر هستند و بچه‌های دیگری هم در آن اطراف هستند–مثل جشن‌های تولد و تعطیلات. ممکن است این دلیل نشر این باور نادرست میان عموم بوده باشد.
اگر دچار صدمه‌ای شدید که موجب بیهوشی شد، باید سعی کنید بیدار بمانید
این صدمات و غش کردن‌ها بسیار اتفاق می‌افتد و بااینکه همیشه نیاز به توجه پزشکی برای آن است، معمولاً چندان جدی و خطرناک نیستند. هشدار برای بیدار ماندن بعد از بیهوشی و غش معمولاً از یک سوءتعبیر درمورد یک نوع آسیب خاص به سر ناشی میشود–نوعی که موجب خونریزی مغزی میشود– که موجب کما یا بدتر از آن میشود. اما این اتفاق بسیار نادر است و درمورد افرادی که دچار بیهوشی‌های معمولی می‌شوند صدق نمی‌کند. اگر توسط پزشک معاینه شدید و نظر او این بود که دچار یک بیهوش یا غش عادی و خفیف بوده‌اید، نیازی به نگرانی نیست.
آدامس تا ۷ سال در معده می‌ماند
بااینکه درست است که بسیاری ترکیبات موجود در آدامس مثل الاستومرها، رزین و موم قابل‌هضم نیستند، اما این به آن معنا نیست که تا آخر عمر در شکمتان می‌ماند. بیشتر آنچه می‌خوریم–حتی چیزهایی که توصیه میشود مصرف کنیم مثل فیبر–قابل‌هضم نیستند. اما دستگاه گوارش یک ماشین ارگانیک قوی است که هر چیزی که قادر به جذب آن نباشد، رد میکند. باوجود چسبندگی آدامس، این ماده مستقیم از دستگاه گوارشتان رد شده از بدنتان دفع میشود.
مطالعه در تاریکی یا بیش از اندازه نزدیک نشستن به تلویزیون، بینایی‌تان را ضعیف میکند
نور کم یا زیاد، خیره شدن به تلویزیون از فاصله نزدیک بی‌شک باعث میشود جشمانتان بیشتر کار کرده و اذیت شود اما هیچ سند و مدرکی ثابت نمی‌کند که این کارها می‌تواند تخریب طولانی‌مدت برای چشمانتان ایجاد کند. باور نادرست درمورد تلویزیون از دهه شصت شروع شد و در آن زمان ممکن است درست بوده باشد. برخی از تلویزیون‌‌های رنگی در آن زمان تشعشعات زیادی ساتع کرده که می‌توانست موجب آسیب رسیدن به چشم شود اما این مشکل دیرزمانی است برطرف شده و تلویزون ها و مانتیورهای امروزی تقریبا بی خطرند. اگر تمایل دارید برای تماشای تلویزون خیلی نزدیک به صفحه نمایش بنشینید، ممکن است لازم باشد برای تشخیص نزدیک بینی چشمهایتان نزد پزشک بروید اما نزدیک تلویزیون نشستن شما را عینی نمی‌کند.
باید در روز حداقل ۸ لیوان آب بنوشید
به طور کلی، بدن ما معمولاً کم‌آب نیست و به خوبی می‌تواند سطح آب داخل خود را تنظیم کند. باور ۸ لیوان آب در روز از سال ۱۹۴۵ شروع شد که هیئت تغذیه شورای ملی تحقیقات امریکا عنوان کرد افراد بزرگسال باید در روز دو و نیم لیتر آب مصرف کنند (تقریباً برابر با ۸ لیوان). البته رسانه‌ها فقط به گزارش همین جمله اکتفا کردند اما این هیئت در ادامه توضیح میدهد که بیشتر این دو و نیم لیتر از موادغذایی تامین میشود. این توصیه باید به این شکل تغییر کند: حدود هشت لیوان آب در روز بخورید یا بیاشامید.
تا یک ساعت قبل از شنا کردن نباید غذا بخورید
این باور نادرست احتمالاً بسیاری از بعدازظهرهای تابستان شما را خراب کرده است. اما واقعیت این است که هیچ دلیلی ندارد که بعد از غذا خوردن شنا نکنید. درست است که هر نوع فعالیت شدید بعد از غذا خوردن می‌تواند ایجاد ناراحتی کند (بااینکه خطرناک نیست) اما برای اکثر ما جای نگرانی وجود ندارد. و دل‌درد هر زمانی ممکن است اتفاق بیفتد، چه غذا خورده باشید چه نخورده باشید.
سوء هاضمه با سوزش معده، اسهال، احساس خفگی، حالت تهوع، یبوست و درد شکم همراه است. همه این مسائل کاملاً متفاوت هستند اما ریشه ابتلا به این موارد چیزی نیست به جز عادات بد غذایی.
یکی از علائم بارز سوء هاضمه سوزش معده است که گاه ممکن است زور گذر باشد و گاه جدی.
دلایل سوء هاضمه
سوء هاضمه دلایل بسیاری می تواند داشته باشد که شامل بیماری های معده، مری و ضعیف شدن دستگاه گوارش که از عادات بد غذایی سرچشمه می گیرد و پائین آمدن اسیدها و آنزیم ها در معده است.
بیماری های معده و مری
مری و معده با دریچه ای به یکدیگر وصل هستند. این دریچه مثل یک مانع عمل می کند که آنچه را وارد و خارج از شکم می شود را کنترل می کند. معمولاً غذا می تواند حتی هنگامی هم که دراز کشیده اید داخل معده شود.
زمانی که این دریچه خوب عمل نکند، اسیدها به سمت مری برمی گردند و این باعث می شود که در آن قسمت احساس سوزش کنید.
افرادی که این حالت برایشان پیش می آید دچار سوزش معده می شوند. طبق آمار به دست آمده 36 میلیون آمریکایی ماهانه از سوء هاضمه رنج میـبرند و به مرور زمان ممکن است این مسئله جدی شود. تحقیقات نشان داده است که این عارضه ممکن است به زخم مری و یا حتی سرطان تبدیل شود.
درمان
افرادی که از این بیماری رنج می برند باید بعد از غذا خوردن به پهلوی راست دراز بکشند. چون این دریچه خوب کار نمی کند، اسید دوباره به مری باز می گردد. صاف ايستادن از باز گشتن دوباره اسید به مری جلوگیری می کند.
همچنین مصرف زیاد نوشابه یکی از عوامل مهم ابتلا به بیماریهای معده و از جمله سوء هاضمه می باشد.
ضعیف شدن دستگاه گوارش
افرادی که دستگاه گوارش ضعیفی دارند از مشکلات متفاوتی از سوزش معده گرفته تا حالت تهوع رنج خواهند برد. معمولاً ضعیف شدن دستگاه گوارش از عادات بد غذایی سرچشمه می گیرد که باعث می شود غذا مدت زیادی در دستگاه گوارش باقی بماند. در اینجا به چند عادت غذایی اشاره می کنیم که باید به آنها عمل کنید.
درست بجوید.
آرام تر غذا بخورید.
در هنگام غذا خوردن مطالعه نکنید و تلویزیون هم نگاه نکنید.
ورزش کنید چون به هضم غذا کمک می کند.
از خوردن غذاهای حجیم خودداری کنید.
از خوردن غذاهایی که می دانید بدنتان تحمل آن را ندارد خودداری کنید.
در هنگام غذا خوردن، از خوردن نوشیدنی خودداری کنید.
سيگار نکشید.
كافئين استفاده نکنید.
مصرف نوشابه را جدا قطع کنید و به جای آن از دوغ و نوشیدنیهای طبیعی استفاده کنید.
کاهش اسیدهای بدن
بر خلاف باوری که بسیاری از مردم دارند، وجود مقدار زیادی اسید در معده باعث سوء هاضمه نمی شود.
همان طور که قبلاً هم به آن اشاره کردیم، بیشتر مشکلات زمانی ایجاد می شوند که غذا خوب جذب سیستم گوارش نشوند. زمانی که غذا در سیستم گوارش باقی بماند، باعث ترش کردن معده شده و مشکلات زیادی ایجاد می شود.
بعضی معتقدند که داروهای ضد ترشی معده کمی باعث تسکین سوء هاضمه می شود اما تحقیقات نشان داده است که عکس این مسئله درست است. ثابت شده است که استفاده از دارو های ضد ترشی معده ممکن است به عفونت های روده بیانجامد.
به جز استفاده از داروهای ضد ترشی معده راه های بسیاری برای مقابله و تسکین این مشکلات وجود دارد. بسیاری درمان های خانگی نیز می تواند سوء هاضمه را درمان کند. به طور مثال خوردن باقلای خام هم به آن کمک می کند.
درمان
خوردن غذاهایی مثل آناناس و عنبه که به تولید آنزیم کمک می کنند یکی از راه های مقابله با این مشکل است.
اینک با توجه به موارد ذکر شده در بالا یاقوت رویان قصد دارد شما را با یکی از محصولات خود که در درمان سوءهاضمه موٍثر است آشنا کند. این محصول یک مکمل کاملا گیاهی است که حاوی پودر فشرده ای از 10 گیاه دارویی می باشد که در درمان سوءهاضمه و نفخ، اختلالات روده ای و یبوست سبیار مفید است. این مکمل که LE DIECI ERBE نام دارد دارای خاصیت ملین بوده و به مهار کردن انقباضات ایستگاهی روده و تحریک در حرکات دودی و رانشی روده بزرگ و همچنین کاهش جذب مایعات در روده اثر مسهل بودن و Laxative را افزایش می دهند. این محصول بسیار بی نظیر تولید ESI ایتالیا بوده و هلدینگ یاقوت رویان آن را از طریق تمامی داروخانه های کشور در اختیار شما قرار داده است.
زخم معده یک بیماری گوارشی است که چنانچه در مراحل اولیه مورد تشخیص و درمان قرار نگیرد، وضعیتی بحرانی برای فرد به وجود میآورد. با کمی دقت، روزانه اشخاصی را می‌بینیم که از انواع بیماریهای گوارشی؛ خصوصاً زخم معده شکایت دارند. این در حالی است که اکثراً پس از یکی دو بار مراجعه به پزشک، از ادامه درمان مایوس شده و استفاده از انواع خود درمانیها را ترجیح می‌دهند؛ چرا که بعضاً معتقدند زخم معده بیماری چنان مهمی نیست و با رعایت یکی دو مورد ساده خوراکی بر طرف میشود.
زخم معده چیست و چگونه ایجاد میشود؟ به از بین رفتن قوام مخاطی معده و اثنی عشر که به علت التهاب، منجر به نقص لایه مخاطی می‌گردد زخم‌های معده و اثنی عشر اطلاق میشود. در شرایط عادی لایه‌ای از بیکربنات که ماده‌ای قلیایی است سلولهای معده را می‌پوشاند که در واقع این لایه محافظی است که سلول‌ها را از تماس با اسید معده محفوظ می‌دارد. هرگاه این لایه به علت وجود عواملی تخریب گردد، تماس سلول‌ها با اسید می‌تواند باعث از بین رفتن آنها و التهاب و زخم گوارشی شود. در حال حاضر شایع‌ترین علت زخم‌های معده، وجود نوعی باکتری به نام هلیکوباکترپیلوری است.
این باکتری در مخاط معده 70 تا 80 درصد مردم کشورهای جهان سوم و 20 تا 50 درصد مردم کشورهای صنعتی یافت میشود. هر عاملی که بتواند لایه بیکربنات روی سلول‌ها را از بین ببرد می‌تواند باعث زخم معده شود؛ به خصوص وقتی همراه با هلیکوباکترپیلوری باشد؛ همچنین سیگار، الکل و مواد اسیدی مانند: ترشی‌ها و سرکه و مواد محرک مثل مصرف به یکباره ادویه‌های تند می‌تواند به کمک این باکتری سد مخاطی را بشکند و با تاثیر بیشتر اسید بر روی محل، باعث ایجاد زخم شود. به جز این مواد داروهای شیمیایی نیز اکنون یکی از علل شایع زخم‌های معده محسوب می‌شوند؛ نظیر: مسکن‌های ضد التهابی غیر استروئیدی که از این گروه ایبوپروفن، دیکلوفناک سدیم، ناپروکسن و ایندومتاسین را می‌توان نام برد.
زخم معده عوارض کدام بیماریها می‌باشد که می‌توان گفت در اثر بی توجهی و عدم درمان به وجود آمده است؟ زخم معده، خود یک بیماری است ولی می‌تواند همراه با سایر بیماریها نیز دیده شود. در بعضی بیماریهای شدید مثل سکته‌های مغزی و قلبی یا بیماریهای بسیار شدیدی که منجر به بستری بیمار در بخش‌های ویژه (ICU) میشود، گاهاً بیمار دچار خونریزی معده می‌گردد که اصطلاحاً به آن زخم ناشی از استرس می‌گویند که در این حالت مخاط معده به علت تخریب سد محافظتی خود دچار زخم‌های بسیار ریز و کوچک و گاهی بزرگ می‌گردد؛ به طوری که خون از درون این زخم‌ها ترشح میشود. موارد نادری نیز وجود دارد که به علت فعالیت بیش از حد سلولهای اسید ساز معده میزان ترشح اسید بسیار بالا است. گاهی حتی تومورهایی وجود دارند که سبب ترشح بیش از حد هورمون محرک ترشح اسید معده می‌شوند.
مصرف چه مواد خوراکی یا دارویی در ایجاد و تشدید زخم معده دخیل است؟
سیگار، الکل، مواد اسیدی و خصوصاً مصرف داروهای مسکن در تشدید و ایجاد زخم معده و اثنی عشر موثرند.
استرس؛ عامل شایع دردهای گوارشی
تاثیر مصرف ترشیجات در ایجاد این عارضه چگونه می‌باشد؟ مصرف مواد اسیدی مثل ترشیجات در صورتی که عوامل دیگری چون وجود هلیکوباکتر یا مصرف مسکن‌های غیر استروئیدی ضد التهابی وجود داشته باشند یا فرد مصرف الکل یا استعمال سیگار داشته باشد می‌تواند فرایند ایجاد زخم معده را سرعت بخشد.
آیا ترشح ماده‌ای داغ در قفسه سینه و ناحیه شکم همراه با درد، به زخم معده مرتبط می باشد؟ این حالت اغلب به علت ریفلاکس اسید یا صفرا از معده به مری و حتی حلق ایجاد میشود و کمتر به زخم معده مربوط است؛ مگر اینکه زخم بزرگی وجود داشته باشد. در واقع احساس وجود ماده‌ای ترش مزه یا تلخ در دهان و سوزش مری اغلب نشانگر ریفلاکس اسید است. وجود استرس بیش از حد باعث ترشح هورمون‌هایی نظیر آدرنالین میشود که این هورمون‌ها با تحت تاثیر قرار دادن سدهای محافظتی مخاط معده باعث کاهش مقاومت این سدها شده و می‌توانند در تسریع ایجاد زخم موثر باشند. گفتنی است؛ افرادی که بسیار عصبی هستند یا بسیار منظم و دقیق بوده و با استرس فراوان کارهای خود را انجام می‌دهند بیشتر دچار زخم‌های گوارشی می‌شوند.
تاثیر مواد خوراکی (چیپس، پفک و ...) به ویژه در کودکان چه میزان احتمال بروز بیماری را افزایش میدهد؟ این مواد غذایی اگر چه برای سلامتی کودکان بسیار مضر هستند اما تا کنون مشخص نشده که بتوانند باعث زخم‌های گوارشی در معده و اثنی عشر شوند.
در مورد تاثیر تغذیه در جوش های صورت باید بگویم که شکر،آرد سفید،غذاهای سرخ‌کردنی مثل سیب‌زمینی سرخ‌کرده و پیاز حلقه‌ای،غذاهای حاضری مثل همبرگر،مرغ سوخاری،چربی‌های اشباع شده و چیپس سیب‌زمینی از جمله مواد خوراکی‌ای هستند که خوردن آن ها را باید فراموش کنید.زیرا این مواد می توانند با گیر انداختن باکتری و چربی زیر پوست، باعث ایجاد بیماریهای پوستی نظیر آکنه و جوش‌های سر سیاه شوند.
غذاهایی که برای درمان جوش صورت باید وارد رژیم غذایی شما شوند، عبارتند از:
ماهی:
هر نوع ماهی، به جز ماهی سرخ کرده! ماهی سرشار از امگا ۳ بوده و در عملکرد صحیح قلب نیز دخیل است.
زغال‌اخته:
زغال اخته به خاطر مواد آنتی‌اکسیدانی که دارد،یکی از کامل‌ترین غذاها محسوب می شود.
کرفس:
با توجه به اینکه ویتامین Aبرای داشتن پوست زیبا لازم است،کرفس یکی از بهترین این منابع است. A و C، مواد آنتی‌اکسیدان، فیبر و پتاسیم است.
روغن بذر کتان:
این روغن قوی برای موارد زیادی مفید است.این ماده سرشار از امگا ۳ بوده و کمک خوبی برای دستگاه گوارش است.
دانه‌های خردل،بروکلی، اسفناج،مغز بادام، روغن زیتون، گوجه‌فرنگی و کیوی.
غذاهای سرشار از ویتامین A :
گوشت گوساله، جگر سیاه، کدو حلوایی، انبه، اسفناج، کلم پیچ، بروکلی و البته کرفس! البته به خاطر داشته باشید که میزان ویتامین A مصرفی شما در روز، نباید بیش از ۷۰۰ میکروگرم باشد، چرا که این ویتامین، قابل حل در چربی است و اضافی آن از بدن دفع نمی شود. ، برای یک فرد بزرگسال بوده و برای افراد در سنین و شرایط مختلف، متفاوت است.
چای سبز:
این معجزه طبیعت، بهترین دوا برای مراقبت‌های پیشگیرانه بوده و برای حفاظت از پوست ضروری است.
آب:
آب یکی از بهترین‌ها برای حفظ زیبایی است و برای حفظ سلامت و درخشش پوست، ضروری است. روزانه ۸ لیوان آب بنوشید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
نتایج مطالعه ای كه در سالنامه پزشكی داخلی منتشر شده است ، نشان می دهد میزان مرگ و میر مردان مبتلا به دیابت كاهش یافته است درحالی كه در مورد زنان این آمار تغییری نكرده است. علاوه بر این مردان مبتلا به دیابت 5/7 سال كمتر از مردان فاقد این بیماری زندگی می كنند؛ این تفاوت در زنان 2/8 سال بیشتر است. محققان عوامل مختلفی ازجمله تفاوت های فیزیولوژیك را در این مطالعه عنوان كردند . براین اساس بدن مردان و زنان با هم تفاوت فراوانی دارد كه می توان اختلالات فیزیولوژیك را در این امر موثر دانست. ** شرایط سخت زنان در شرایط عادی طول عمر زنان بیشتر از مردان است زیرا زنان كمتر به بیماری های قلبی مبتلا می شوند اما زنان مبتلا به دیابت از این قاعده مستثنی هستند. به گفته 'دكتر ماریان لگاتو' مدیر برنامه درمان ویژه جنسیت در دانشگاه كلمبیا، احتمال ابتلا به بیماری های قلبی - عروقی در زنان مبتلا به دیابت 6 برابر بیش از دیگر زنان است. بروز بیماری دیابت در مردان احتمال افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی را 2 تا 3 برابر افزایش می دهد. داده های اطلاعاتی نشان می دهد كه زنان دیابتی كه قندخون آنها نسبت به مردان دیابتی كمتر كنترل می شود، چاق تر هستند و فشارخون و كلسترول بالاتری دارند؛ همین عامل باعث كشنده تر بودن بیماری قلبی در زنان دیابتی نسبت به مردان مبتلا به دیابت است.
** بیماری های قلبی بر اساس نتایج مطالعه ای كه در مجله علمی اروپایی 'مطالعات قلب' چاپ شده است، ارتباط بین دیابت و مرگ ناشی از بیماری های قلبی در زنان قوی تر از مردان است. نتایج تحقیقات پژوهشگران فنلاندی نیز نشان داده است حمله قلبی در زنان دیابتی كشنده تر از حمله قلبی در مردان دیابتی است. به گفته 'دبورا وكسلر' غددشناس بیمارستان ماساچوست، حمله قلبی برای زن مسن دیابتی مهم و جدی است؛ ریشه این خطر بزرگ ممكن است در تفاوت های زیستی چگونگی سكته قلبی در مردان و زنان باشد. در هر دوی آنها علامت مشترك سكته قلبی، درد قفسه سینه یا احساس ناراحتی در بالاتنه وجود دارد درحالی كه زنان نسبت به مردان بیشتر احساس تهوع، تنگی نفس، درد فك و پشت را هنگام سكته تجربه می كنند. اگر زنی این علایم را داشته باشد ولی آنها را به عنوان هشدار سكته قلبی تشخیص ندهد، به دنبال درمان نخواهد رفت و به این ترتیب احتمال بهبودی او كاهش می یابد.
** بیماری های كلیوی به طور كلی مردان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری كلیوی هستند اما این تفاوت در دیابتی ها ازبین می رود به گونه ای كه بیماری های كلیوی به عنوان عارضه دیگر دیابت در زنان شدیدتر از مردان بروز می كند. كریستین ماریك بلكین عضو هیات علمی مركز پزشكی دانشگاه می سی سی پی می گوید: بیماری كلیوی در زنان تا زمان یائسگی دیده نمی شود. یائسگی زمانی است كه میزان استروژن در بدن زنان كاهش پیدا می كند و زنان از نظر هورمونی بیشتر به مردان شباهت پیدا می كنند. زنان مبتلا به دیابت بدون درنظرگرفتن سن مانند مردان در معرض ابتلا به بیماری های كلیوی هستند.
** افسردگی شیوع افسردگی در زنان دو برابر مردان است همین امر ممكن است سبب بروز عوارض بیشتر در زنان دیابتی شود. مشخص ترین دستاورد مطالعه سال 2010 در مورد زنان این است كه احتمال داده شده افسردگی احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می دهد. در پژوهش های دیگر نشان داده شده است كه زنان دارای هر دو مشكل دیابت و افسردگی دو برابر زودتر از زنانی كه نه دیابت و نه افسردگی دارند، فوت می كنند. در این مطالعه مردان مورد بررسی قرار نگرفته اند .
** عوامل زیست محیطی یا روانی بیشتر بودن عوارض دیابت در زنان به طبیعت و بدن آنها بستگی دارد. لگاتو بر این باور است كه كلسترول خوب ( HDL ) به طور عادی در زنان بیشتر از مردان است و عامل این اختلاف جنسیت است. به گفته وی، در زنان مبتلا به دیابت، تری گلیسرید بالا سبب كاهش HDL خون می شود. این دو عامل مانند الاكلنگ عمل می كنند؛ تركیب تری گلیسرید بالا و HDL پایین منجر به افزایش احتمال بیماری قلبی می شود. به طور كلی شواهد نشان می دهد كه زنان مبتلا به دیابت ممكن است مراقبت های بهداشتی لازم را نداشته باشند این تفاوتی است كه ریشه در شرایط طبیعی ندارد بلكه پدیده های روانی یا اجتماعی بر آن موثر است. یكی از مشكلات میزان آگاهی است؛ در مطالعه مراقبت دیابت كه ازسوی وكسلر هدایت شده بود، تفاوت بین دو جنس روشن شد. این مطالعه نشان داد كه زنان دیابتی كمتر از مردان داروهای مربوط به بیماری های قلبی مانند داروهای كاهنده كلسترول بد ( LDL ) بالا را مصرف می كنند. طبق نظر این متخصص زنان نسبت به مردان با جدیت كمتری برای عوامل خطر بیماری های قلبی - عروقی دارو مصرف می كنند. دیابت به دلایل دیگری نیز در بین دو جنس متفاوت است؛ مردان دیابتی نسبت به مردانی كه دیابت ندارند، بیشتر دچار اختلال در فعالیت های جنسی می شوند. زنان دیابتی نیز با مسایلی مانند فقدان میل جنسی رو به رو می شوند. زنان دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به تخمدان پلی كیستیك هستند. تخمدان پلی كیستیك یك عامل خطر برای افراد دیابتی است به این علت كه ممكن است تولیدمثل آنها را دچار اختلال كند. زنان دیابتی نسبت به زنان غیردیابتی بارداری سخت تری خواهند داشت. همچنین دیابت باعث می شود كه زنان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های ادراری شوند.
** توصیه به زنان زنان مبتلا به دیابت نیازمند مراقبت بیشتر هستند؛ بنابراین بیماران و پزشكان آنها باید به این مساله توجه ویژه داشته باشند. انتخاب روش صحیح زندگی مانند فعالیت منظم و تغذیه سالم در بهبود سلامت آنها موثر خواهد بود. ارتباط مناسب با پزشك و كسب آگاهی در مورد اثرات دیابت به خصوص اثر آن بر سلامت زنان بسیار اهمیت دارد؛ بیمار باید در مورد آگاهی از روش های درمانی مناسب برای كنترل فشار و چربی خون با پزشك خود در ارتباط باشد و توصیه های لازم را دریافت كند. به طوركلی، زنان و مردان دیابتی لازم است با كسب آگاهی های لازم در مورد بیماری دیابت و تاثیرات آن بر جسم و روان، بیشتر مراقب سلامت خویش باشند.
زخم گوارشی یا " اولسر پپتیک " قرن‌هاست که انسان‌ها را گرفتار کرده است. علت دقیق این عارضه نامعلوم بود. امروزه می دانیم که یک میکروب عامل این بیماری است: باکتری به نام " هلیکوباکتر پیلوری " . معده شما یک از بدترین جاها برای رشد یک میکروب است. در واقع هلیکوباکتر پیلوری تنها باکتری است که می‌تواند در معده زنده بماند و رشد کند.
این باکتری بقای خود را مدیون خواص متعددی است که توضیح‌دهنده قدرت سازگاری منحصر به فرد آن است. این باکتری بقای خود را مدیون خواص متعددی است که توضیح‌دهنده قدرت سازگاری منحصر به فرد آن است.
اول اینکه این میکروب به مقدار کمی اکسیژن برای ادامه حیات نیاز دارد.
دوم اینکه شکل مارپیچی آن به این باکتری اجازه میدهد در میان لایه مخاطی پوشاننده پوشش معده خود وارد کند.
سوم اینکه این باکتری تا حداکثر هفت پروتئین شلاق‌مانند دارد که از انتهای باکتری بیرون زده‌اند و ان را درون لایه مخاطی حرکت می‌دهند.
چهارم اینکه این باکتری دارای گیرنده‌های مخصوصی است که به آن امکان میدهد هنگامی که راه خود را در میان مخاط بگشاید و به سلولهای پوشش معده بچسبد.
هلیکوباکتر پیلوری یک خاصیت دیگر هم دارد که از همه مهم‌تر است. این باکتری می‌تواند مولکول‌های " اوره " ـ ماده شیمیایی که در بافت‌ها و مایعات بدنی انسان وجود دارد ـ را تجزیه کند. این فرآیند باعث ایجاد آمونیاک و دی‌اکسید کربن می شود ، که غلاف ابرمانندی در اطراف باکتری به وجود میآورد که آن را اسید معده که باکتری‌های معمولی را می‌کشد ، حفاظت میکند.
این توانایی برای تجزیه اوره امتیاز بزرگی برای هلیکوباکتر پیلوری است ، اما پزشکان این خاصیت را به امتیازی برای خودشان بدل کرده‌اند ، به این ترتیب که با " آزمون تنفسی اوره " وجود عفونت با این باکتری را تشخیص می‌دهند.
چه کسی هلیکوباکتر می‌گیرد ؟
بر اساس بهترین تخمین‌ها حدود نیمی از جمعیت جهان با هلیکوباکتر پیلوری آلوده هستند و این شیوع آن را شایع‌ترین عفونت باکتریایی در انسان‌ها می‌سازند. از آنجایی که این ارگانیسم تنها از طریق آب و غذا منتقل میشود که با مواد مدفوعی عفونی انسان آلوده شده باشند ، عفونت با هلیکوباکتر پیلوری بیش از همه در مناطقی شایع هستند که ازدحام جمعیت ، بهداشت نامناسب و عدم رعایت کافی نظافت وجود داشته باشند. در کشورهای رو به توسعه مثل بعضي مناطق ايران شیوع عفونت با این باکتری به 80 درصد می رسد. میزان عفونت با این باکتری در یک کشور بر حسب سن و وضعیت اجتماعیـ اقتصادی متفاوت است.
هلیکوباکتر چگونه آسیب می‌رساند ؟ هلیکوباکتر پیلوری بر خلاف باکتری‌های استرپتوکوک و استافیلوکوک که روی پوست یا در گلو قرار دارند ، بدون اینکه التهابی ایجاد کنند ، همیشه باعث التهاب میشود ، و در این مورد التهاب معده یا " گاستریت " به وجود می‌آید.
این باکتری انواع مختلفی از سموم را ایجاد میکند که گلبولهای سفید را تحریک میکند تا پروتئین‌های کوچکی ( سایتوکاین‌ها ) را تولید کنند. این مواد به نوبه خود چرخه التهاب را بیشتر تشدید می‌کنند. سویه‌هایی از هلیکوباکتر که حاوی یک ژن خاص به نام cagA را داشته باشند ، بیشتر از همه آسیب‌رسان هستند. با این حال حتی این گونه‌ها نیز از پوشش معده به سایر نقاط بدن گسترش پیدا نمی‌کنند.
گرچه هر کسی که هلیکوباکتر پیلوری را داشته باشد ، دست کم درجاتی از گاستریت را دارد ، اکثریت عمده این افراد بدون علامت هستند و حالشان خوب باقی می ماند. سیگار کشیدن خطر زخم‌های گوارشی و سرطان‌های مربوط به هلیکوباکتر پیلوری را افزایش می دهد ، و همچنین درمان آنتی بیوتیکی این عفونت را مشکل‌تر میکند.
تشخیص
آسان‌ترین راه تشخیص هلیکوباکتر پیلوری انجام یک آزمایش خونی است که می‌تواند پادتن‌ها یا آنتی‌بادی‌هایی را شناسایی کند که در پاسخ به عفونت تشکیل می شوند. علیرغم آسانی انجام آزمایش خون ، این شیوه دارای دو محدودیت است. اول اینکه نمی‌تواند میان یک عفونت فعال که باعث بیماری میشود و یک عفونت نهفته که علائمی ایجاد نمی‌کند ، تفاوتی قائل شود.
دوم اینکه آزمایش خون نمی‌تواند بگوید که آیا درمان باعث معالجه بیماری و ریشه‌کنی باکتری شده است یا نه ، چرا که پادتن‌های ضد باکتری مدتها پس از نابودی آن در خون باقی می‌مانند. با این وجود اگر میزان پادتن قبل از درمان بسیار بالا باشد ، نشان‌دهنده عفونت فعال است ، در حاليكه کاهش شدید پس از درمان بیانگر موفقیت آن است.
دو آزمایش غیرتهاجمی دیگر که به پزشکان امکان می‌دهند که عفونت فعال با هلیکوباکتر پیلوری را تشخیص دهند و با دقت بسیار معالجه بیماری را ارزیابی کنند. آزمون جدیدتر میزان پرئتئین‌های باکتری را در نمونه مدفوع شناسایی میکند. حدود 94 درصد بیماران دارای عفونت فعال هلیکوباکتر پیلوری آزمایش مدفوع مثبت است ـ و اگر درمان موفقیت‌آمیز باشد ، نتیجه آزمایش تقریبا همه این افراد یک تا چهار هفته پس از درمان منفی میشود.
آزمون قدیمی‌تر بر توانایی هلیکوباکتر پیلوری در تجزیه اوره متکی است. " آزمایش تنفسی اوره " یک شیوه سریع ، دقیق و ایمن برای شناسایی هلیکوباکتر پیلوری استـ و از آنجایی که تنها باکتری‌های فعال را شناسایی میکند ، می‌تواند برای آزمایش معالجه باکتری به کار رود.
اغلب بیمارانی که گمان می‌رود هلیکوباکتر پیلوری داشته باشند ، می‌توانند با یکی از این سه آزمایش غیرتهاجمی تشخیص داده شوند: آندوسکوپی و نمونه‌برداری بافتی و اما قدیمی ترین آزمایش برای هلیکوباکتر پیلوری که یک شیوه تهاجمی است که استاندارد طلایی باقی می ماند : آندوسکوپی و نمونه‌برداری بافتی. پیش از آندوسکوپی به بیمار یک داروی مسکن داده میشود و یک ماده بیحسی به گلوی او اسپری میشود. سپس پزشکان لوله فیبر نوری آندوسکوپ را از طریق دهان به معده می‌فرستند.
آنها پوشش معده را بررسی می‌کنند و بیوپسی یا تکه‌برداری انجام می‌دهند. برای تشخیص سریع می‌توان نمونه بافت معده را از لحاظ وجود آنزیم هلیکوباکتر پیلوری که اوره را تجزیه میکند ، مورد آزمایش قرار داد. متخصصان آسیب‌شناسی با استفاده از میکروسکوپ و رنگ‌آمیزی‌های مخصوص می‌توانند خود باکتری را نیز در مخاط معده ببینند و آن را از لحاظ حساسیت به انواع پادتن‌ها مورد آزمایش قرار دهند.
سایر عوامل ایجاد زخم‌های گوارشی استرس و رژیم غذایی را فراموش کنید. تنها سه علت ثابت‌شده برای زخم گوارشی وجود دارد. شایع‌ترین علت هلیکوباکتر پیلوری است. یک علت بسیار نادر دیگر " گاسترینوم " است: تومورهای اثنی‌عشر یا دوازدهه که با تولید هورمونی به نام گاسترین ترشح بیش از حد اسید معده و ایجاد زخم را باعث می‌شوند.
یک علت بسیار شایع دیگر مصرف قرص‌های " ضدالتهابی غیراستروئیدی " ( NSAIDs ) مانند آسپیرین ، ایبوپروفن ، ناپروکسن و ... است. تقریبا همه زخم‌هایی که بوسیله هلیکوباکتر پیلوری ایجاد نمی‌شوند ، ناشی از این گروه داروها است. همه این داروها می‌توانند باعث التهاب ، ایجاد زخم ، یا خونریزی به خصوص در سالمندان شوند.
درمان وقتی صحبت عفونت میشود ، همه به یاد آنتی‌بیوتیک و علاجی فوری می افتند. این شیوه برای بسیاری از باکتری‌ها موثر است ـ اما نه برای هلیکوباکتر پیلوری ، که توانایی غریبی برای مقاوم‌شدن به آنتی‌بیوتیک‌ها دارد.
خوشبختانه پزشکان می‌توانند با استفاده از درمان ترکیبی آنتی‌بیوتیک بر این مشکل فائق آیند. بسیاری از برنامه‌های درمانی در دسترس هستند؛ در همه آنها ترکیبی از دست کم دو آنتی‌بیوتیک به علاوه یک یا داروی خنثی‌کننده اسید به کار می‌روند.يكي از اين برنامه ها عبارتست از
1ـ مترونيدازول
2ـ تتراسيكلين
3ـ بيسموت
4ـ امپرازول
محققان دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در مقاله ای اثرات درمانی ادعا شده گیاه زعفران در کتاب قانون بوعلی سینا را توضیح و به اثبات رسانده اند.
برای نگارش این مقاله که توسط دکتر حسین حسین زاده استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و همکارش دکتر مرجان نصیری اصل تهیه و در مجله معتبر Phytotherapy Research از مجموعه مجلات Wiley به چاپ رسیده است از کتاب دوم قانون بوعلی سینا (مجموعه 5 جلدی ) و بیش از 80 مقاله و کتاب استفاده شده است.
در بخشی از این مقاله آمده است: زعفران که در واقع قسمت کلاله این گیاه می باشد دارای مواد کاروتنوئیدی (کروسین، کروستین، a-کاروتنولیکوپن ) منوترژنالدئید (پیکروکروسین و سافرانال )، فلاونوئید و مواد دیگر می باشد.
این ادویه در طب سنتی جهت اثرات ضد تب، قاعده آور، خلط آور، شادی آور، تقویت قوای جنسی و غیره به کار می رود. کاربردهای این گیاه در طب سنتی در سیستم های مختلف بدن به طور کامل در این مقاله بیان شده است.
در بخش اصلی این مقاله اثرات مختلف زعفران که توسط ابوعلی سینا ادعا شده است با مقالات معتبر علمی مستند شده است.
از جمله کاربردهای عنوان شده در جلد دوم کتاب قانون برای زعفران کاربرد خوراکی آن است که باعث بهبود رنگ و رو می شود که آزمایشات بالینی این اثر را به خوبی نشان داده اند.
بر اساس کتاب قانون، زعفران از بین برنده ورم گوش بوده و عفونت و التهاب چشم را از بین می برد و در آزمایشات حیوانی نیز اثرات ضد درد و ضد التهاب زعفران مستند شده است.
در کتاب قانون بر اثر زعفران در خواب و ضعیف کننده حس تاکید شده است که بر اساس مقالات علمی روز جهان نیز در آزمایشات حیوانی اثرات خواب آور و ضد اضطراب این گیاه مشخص شده است .
بر اساس کتاب قانون زعفران شادی آور و مفرح است که اثرات ضد افسردگی زعفران و گلبرگ آن در انسان و حیوان ثابت شده است .این اثرات همسان با داروهای ضد افسردگی استاندارد مانند ایمی پرامین یا فلوکستین بوده است .
در کتاب قانون از زعفران به عنوان گیاه تقویت چشم یاد شده است و در تحقیقات بالینی نیز نشان داده شده است ماده موثر زعفران به بهبود خستگی چشم و رفع استحاله قسمتی از چشم (ماکول) می شود که در بهبود بینایی موثر است .
بر اساس کتاب قانون زعفران به خصوص روغن آن باعث تسهیل تنفس و تقویت اندام های تنفسی می شود که بر اساس تحقیقات انجام شده زعفران و به خصوص روغن آن در آزمایشات حیوانی اثرات متسع کننده برونش را نشان داده است .
بوعلی سینا در کتاب قانون از زعفران به عنوان مدر و محرک قوای جنسی یاد کرده است و در مقالات جدید نیز آزمایشات انسانی و حیوانی اثرات تقویت قوای جنسی زعفران نشان داده شده است .
بر اساس کتاب قانون رعفران برای رفع گرفتگی قاعدگی مفید بوده و زایمان را تسهیل می کند و بر اساس کارآزمایی های بالینی زعفران به صورت خوراکی یا استشمام ان به مدت 20 دقیقه در درمان سندرم پیش از قاعدگی، درد قاعدگی و غیره مفید می باشد.
در کتاب قانون از زعفران به عنوان استفراغ آور، تقویت کننده معده و کبد و کاهش اشتها یاد شده است و بر اساس تحقیقات علمی نیز مصرف 180 میلی گرم عصاره زعفران طی 8 هفته موجب کاهش خفیف وزن می شود .
همچنین در کتاب قانون آمده است زعفران عفونت را از بین می برد و در آزمایشات میکروبی نشان داده شده است که زعفران یا ماده موثر آن کروسین و سافرانال اثرات ضد میکروبی علیه اشرشیا، سالمونلا و کاندیدا دارد.
ریزش مو علامتی شایع و ناراحت کننده است. بیشتر افرادی که به متخصص پوست مراجعه می کنند از ریزش مو (به عنوان شکایت اول یا دوم) شاکی هستند ولی…
در حقیقت اکثر افراد دارای ریزش غیر طبیعی مو نمی باشند. مفهوم و علت ریزش غیر طبیعی مو با معاینه دقیق توسط متخصص پوست و مو معلوم می گردد. طاسی و کم شدن مو را می توان به دو نوع تقسیم کرد:
الف) حالتی که در آن فولیکول های مو (پیاز مو) به طور دایمی تخریب شده و از بین رفته اند.
به این وضعیت “ریزش مو به دلیل بروز جوشگاه (اسکار)” می گویند و در آن طاسی غیر قابل برگشت است. این دسته از طاسی ها (به شرط این که فرآیند مولد طاسی خاموش شده و یا بیماری تحت کنترل در آمده باشد) به کاشت موی طبیعی پاسخ درمانی خوبی می دهند. علل به وجود آورنده این نوع ریزش مو بسیار متنوع بوده و برخی از آنها عبارتند از:
عفونت های قارچی و میکروبی پوست، محل بهبودی برخی از امراض پوستی مانند جوش غرور جوانی، لوپوس، آسیب هایی که به پوست وارد می شود از قبیل سوختگی ها و جراحات گوناگون پوست و جوشگاه (اسکار) در محل بخیه های بعد از اعمال جراحی پوست مثلا پس از عمل جراحی کشیدن پوست صورت.
ب) کم شدن مو که در آن آسیب دایمی به ریشه مو وارد نشده است.
به این وضعیت “ریزش مو بدون بروز جوشگاه” اطلاق می گردد. مواردی از این نوع ریزش مو برگشت پذیر و قابل ترمیم کامل بوده و در مواردی هم طاسی حاصله غیر قابل برگشت است. علت مورد اخیر این است که آسیب های جزیی و مکرر به پیاز مو موجب از دست رفتن توانایی ترمیم و بازسازی مو شده و به تدریج ریشه مو به صورت غیر قابل برگشت از دست می رود. برخی از علل شایع این نوع طاسی عبارتند از:
دستکاری ها و کشش بیش از حد وارده به مو بر اثر شانه، برس، کش و تل سر، رنگ مو، مش، سشوار و غیره، فقر مواد غذایی، اختلالات هورمونی، مشکلات عصبی که در آن فرد به صورت عمدی ولی غیر ارادی موهایش را می کند و به آن تریکوتیلومانیا می گویند، بیماری های تب دار، اعمال جراحی وسیع، داروها، مسمومیت ها، اشعه درمانی، شیمی درمانی، ریزش موی مردانه و طاسی به دلیل مسایل مادرزادی و ریزش موی پس از زایمان.
به طور کلی شایع ترین علت ریزش مو در آقایان و خانم ها ریزش موی مردانه (آندروژنتیک) است. البته طرح و مدل این نوع طاسی در خانم ها و آقایان متفاوت می شود. این نوع ریزش مو پاسخ درمانی بسیار خوبی به پیوند موی طبیعی می دهد.
به طور معمول روزانه حدود ۱۰۰ تار مو ریخته و اگر هر روز شستشوی موها انجام شود ریزش ۱۲۰ تا ۱۵۰ تار مو نیز طبیعی تلقی می گردد.
برای اینکه بدانید آیا واقعا ریزش موی غیر طبیعی وجود دارد بایستی حداقل یک هفته سر را نشویید و در این مدت همه موهای ریخته شده را جمع آوری و به تعداد روزها تقسیم نمایید. اگر از این عدد بیشتر باشد بایستی به فکر را چاره باشیم. راه دیگر برای دانستن این مطلب آن است که یک دسته حدود یک صد تایی از موها را با دست به آهستگی بکشیم. اگر فرد روز قبل حمام نکرده باشد در حالت طبیعی ۴ تا ۵ عدد کنده می شود و از این بیشتر نیاز به بررسی و درمان دارد. بهتر است این تست در چند نقطه سر انجام شود.
گاهی ریزش مو در جریان امراض و مسایل دیگر رخ داده و علامتی از آن بیماری و مشکل است و در این حالت در اکثریت موارد، درمان آن بیماری به طور خودبخود موجب بهتر شدن ریزش موها، البته در طول زمان (گاهی چندین سال) می گردد. مثال هایی از این نوع ریزش مو عبارتند از:
امراض عفونی به خصوص با تب بالا، انواع سوء تغذیه و کمبود مواد غذایی به خصوص کمبود آهن (که در خانم ها از علل بسیار مهم ریزش مو است)، کمبود اسید فولیک و کمبود پروتئین ها، اختلالات هورمونی مثل امراض غده تیروئید (کم کاری یا پرکاری)، اختلالات تخمدان، بیماری های غده هیپوفیز و آدرنال، کلیه امراض داخلی که ماهیت مزمن و طول کشیده دارند مثل انواع سرطان ها، نارسایی کلیه و کبد، مسمومیت با آرسنیک، تالیوم و مرگ موش، مصرف بیش از حد ویتامین A و E، شیمی درمانی و رادیوتراپی سرطان ها، استرس های روحی، افسردگی دایمی و عدم تعادل روانی، اعمال جراحی به خصوص عمل های بزرگ و طولانی، مصرف طولانی مدت داروهای اعصاب (کاربامازپین و لیتیوم)، برخی داروهای ضد فشارخون، ایندومتاسین (داروی مسکن و ضد درد)، جنتامایسین (آنتی بیوتیک)، آکوتان (ضد جوش غرور جوانی)، وارفارین (داروی ضد انعقاد خون)، آمفتامین (داروی کم کننده اشتها) و داروهای ضد سرطان و قطع مصرف طولانی مدت قرص ضد حاملگی و کورتون.
نکته حایز اهمیت در مورد علل فوق این است که در اغلب موارد شروع ریزش مو در چند ماه بعد از عامل به وجود آورنده ریزش مو بوده و لذا پیدا کردن رابطه علت و معلولی برای بیمار مشکل می باشد. در این نوع طاسی معمولا ریزش مو در فاز تلوژن رخ می دهد یعنی موهای ریخته شده دارای انتهای شبیه گرز هستند و لذا گاهی بیمار تصور می کند که این قسمت برآمده ریشه مو است در صورتی که این موضوع درست نیست. بعضی مواقع هم موهای ریخته شده در فاز آناژن هستند که در این حالت موها شکل گرز مانند نداشته و گاهی خرد شده می باشند.
پس از درمان عامل به وجود آورنده ریزش مو، مجددا موها رشد خواهند کرد ولی ممکن است یک سال و یا بیشتر طول بکشد تا موها به طور کامل در آمده و زیبایی آن به حالت اول برگردد.
در اینجا چند مورد اختصاصی از این نوع ریزش مو ذکر می گردد:
ریزش مو پس از زایمان
در حاملگی به دلیل سطح بالای استروژن (هورمون زنانه) در جریان خون اکثر موها وارد فاز رشد فعال (آناژن) شده و لذا طول عمر موها بیشتر، ریزش موها کمتر و موها پرپشت تر می گردند. پس از زایمان به دلیل کاهش ناگهانی هورمون زنانه یکباره تعداد زیادی از موها وارد فاز استراحت شده و متعاقبا می ریزند. به این دلیل ریزش موها (که گاهی شدید هم است) ۳ تا ۵ ماه پس از زایمان رخ داده که طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
البته لازم به تذکر است که اگر شیر دادن به نوزاد پس از زایمان وجود داشته باشد، ریزش مو در طول آن مدت هم ادامه داشته وتا حدود ۲ تا ۳ ماه پس از اتمام شیردهی تداوم دارد. در ریزش مو به دلیل زایمان همه موهای ریخته شده دوباره در می آیند و فقط فرد بایستی مراقب وضعیت تغذیه ای خود به خصوص از نظر آهن، اسید فولیک و پروتئین ها باشد.
ریزش مو به دلیل کشش بیش از حد
گاهی خانم ها موهایشان را کاملا به عقب کشیده و با کش یا تل محکم می بندند. فشار و کشش وارده به موهای جلوی سر در دراز مدت باعث کم پشتی موی جلو و کناره های پوست سر دختران و پسران جوان است. در صورتی که عامل کشش سریعا مرتفع گردد معمولا ریزش مو قطع شده و موها مجددا رشد می کنند ولی چنانچه عامل تحریکی برای مدت های طولانی ادامه داشته باشد، ممکن است منجر به ریزش غیر قابل برگشت موهای سر شود و در این حالت پیشانی فرد بلند تر از حد طبیعی می گردد.
ریزش مو به دلیل دستکاری
استفاده بیش از حد از سشوار، رنگ مو، بیگودی، ژل، تافت، مش و خلاصه هر گونه دستکاری زیاد موها (حتی برس زدن زیاد) در دراز مدت باعث ریزش موها می گردد. شستشوی خیلی زیاد سر با شامپوهای قوی نیز سبب ریزش موهای سر می گردد.
ریزش مو به دلیل رژیم های لاغری
رژیم غذایی که شدیدا کمبود پروتئین و آهن داشته باشد (مثل گیاهخواری و خام خواری) موجب ریزش مو می گردد. علت این است که قسمت عمده مو از پروتئین تشکیل شده است. همچنین در رژیم های لاغری سریع که فرد می خواهد در مدت کوتاهی وزن زیادی کم کند، ریزش شدید موها مشاهده می گردد. رژیم های غذایی ملایم از این نظر بهتر هستند. کمبود برخی ویتامین ها مانند ویتامین A، E، H (بیوتین) و B5 و همچنین کمبود روی، گوگرد و مس باعث بروز ریزش مو می گردد.
کمبود مواد معدنی و ویتامینی با بیماریهایی نظیر اسکوروی و راشیتیسم همراه است بهبود تغذیه و غنی سازی منبع غذایی از اغلب بیماریهای مرتبط با تغذیه جلوگیری می کند گروه های جمعیتی خاص شامل زنان در سنین باروری، افراد مسن، بیمارانی که رژیم یا داروهای خاصی مصرف می کنند. از مکمل های ویتامینی یا معدنی سود می برند.
مکمل غذایی فراورده ای هستند که به صورت خوراکی مصرف می شود و قرار است تکمیل کننده رژیم غذایی باشند که این عناصر رژیمی شامل ویتامین ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه، گیاهان و مشتقات آنها، آنزیم ها، مواد هورمونی و متابولیت ها هستند.
در این مقاله استفاده از مکمل های ویتامینی و معدنی برای پیشگیری از بیماریها و ارتقای سلامتی در بزرگسالان توصیه می شود. مکمل های غذایی بیشتر به صورت قرص، کپسول، عصاره، افشره، کپسول ژلاتینی، ژل نرم، مایع یا پودر عرضه می شوند. اگر رژیم غذایی برای آقایان کمتر از ۱۴۰۰ کالری و برای خانم ها کمتر از ۱۲۰۰ کالری در نظر گرفته شود باید از مکمل های موجود همراه رژیم غذایی مصرف شود. و این بستگی به نظر پزشک دارد که کدام مکمل را توصیه نماید.
- نوجوانان دارای عادات غذایی غلط نیاز به مصرف مولتی ویتامین با مینرال و کلسیم دارند.
- زنان در سنین باروری برای جلوگیری از NTD ( نقایص لوله عصبی ) نیاز به مولتی ویتامین مادری با فولات، کلسیم، ویتامین D دارند ۴۰۰ میکروگرم فولات در روز نیاز است زنانی که در بارداری های قبلی نقص لوله عصبی داشته اند ۴ میلی گرم روزانه از یک ماه قبل تا سه ماه بعد از لقاح مصرف کنند.
- در دوران بارداری و شیردهی برای تراکم استخوانی جنین در بارداری ۰/۶ میلیگرم و در شیردهی ۰/۵ میلیگرم اسید فولیک در روز نیاز است ویتامین های پرناتال حاوی ۰/۸ تا ۱ میلی گرم اسید فولیک و ۲۰۰ – ۳۰۰ میلی گرم کلسیم در روز هستند افراد کمتر از ۱۹ سال ۱۳۰۰ میلی گرم کلسیم و بین ۱۹ – ۵۰ سال روزانه به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارند.
- دوران نزدیک به یائسگی و یائسگی برای حفظ استخوان ها نیاز به کلسیم و ویتامین D می باشد. - بزرگسالانی با دریافت کالری کم، معمولا ۱۲۰۰ کالری در روز توصیه شده تا ۳۰۰۰ کالری در روز مصرف کنند لذا نیاز به مصرف مولتی ویتامین دارند. افراد مسن برای جلوگیری از پوکی استخوان، سقوط، ضعف عضلانی، کم خونی، مشکلات عصبی و سرطان پرستات نیاز به مصرف کلسیم ( ۱۲۰۰ – ۱۵۰۰ میلی گرم ) ویتامین ) D ۸۰۰ – ۱۰۰۰ ) واحد ویتامین ) B۱۲ ۱۰۰۰ میکروگرم ) سلنیوم برای مردان ( ۲۰۰ میکروگرم ) دارند.
- در زنان یائسه مبتلا به دیابت به ویتامین C نیاز است ولی نباید با دوز بالا مصرف شود دوز بیش از ۳۰۰ میلی گرم در روز خطر مرگ و میر قلبی عروقی را افزایش می دهد. این ویتامین در شکستگی مچ در افراد مسن خطر دیستروفی سمپاتیک رفلکسی ( نشانگان پیچیده درد منطقه ای ) را تا ۸۳ درصد کاهش می دهد ۵۰۰ میلی گرم در روز تا ۵۰ روز بعد از شکستگی مچ مصرف شود.
- سلنیم و روی سرطان پروستات را کاهش می دهد سلنیم ۲۰۰ میکروگرم در روز مصرف شود مصرف طولانی مدت با دوز بالا خطر سرطان کشنده پروستات را افزایش می دهد از مصرف مکل روی خوداری کنید و بیشتر با مواد غذایی تامین کنید.
- در گیاهخواران مطلق ممکن است دچار کمبود ویتامین های ( B۲' B۱۲' D' کلسیم، آهن و روی شوند و این مسئله باعث کم خونی و نروپاتی در آنها شود این افراد روزانه به ۱۰ میکروگرم ویتامین B۱۲ نیاز دارند در اغلب مولتی ویتامین ها ۶ میکروگرم از این ویتامین وجود دارد و این ویتامین بیشتر درتخم مرغ یا فراورده های لبنی وجود دارد.
- در افرادی که الکل مصرف می کنند بیشتر از نیمی از کالری دریافتی آنها را الکل می گیرد و نیاز به مصرف روزانه مولتی ویتامین دارند این افراد اگر بیماری کبدی دارند مصرف ویتامین E توصیه می شود ویتامین K هم در آنها نیاز است.
- افراد سیگاری مذکر روزانه به ۱۲۵ میلی گرم ویتامین C و افراد مونث سیگاری به ۱۱۰ میلی گرم روزانه نیاز دارند. سیگارها ۳۵ میلی گرم بیشتر غیر سیگاری ها روزانه به این ویتامین نیاز دارند.
- بیماران مرحله پایانی کلیه روزانه به ۰/۸ – ۱ میلی گرم فولیک اسید و ۱۰ میلی گرم یا بیشتر ویتامین B۶ نیاز دارند و ویتامین D باید به صورت کلسی تریول داده شود.
- در استئوآرتریت عضلانی اسکلتی ( زانو ) مکمل کندروتین ( ۵۰۰ میلی گرم ) و گلوکزآمین ( ۴۰۰ میلیگرم ) سه بار در روز مصرف می شود. کندروتین سولفات از غضروف کوسه یا گاو تهیه می شود این فراورده به تنهایی یا در ترکیب با ( آسکوربات منگنز، گلوکزآمین سولفات، یا گلوکزآمین هیدروکلرید ) ساخته شده و در دسترس می باشد.
- در سرطان و بیماریهای قلبی عروقی و کاهش وزن می توان از چای سبز ( ۱- ۱۰ لیوان در روز ) استفاده کرد. چای سبز و چای سیاه، هر دو از گیاه یکسانی تهیه می شوند و تفاوت اصلی میان آنها در فرایند آماده سازی است. با بخار دادن اندک برگ های تازه چای سبز بدست می آید در حالی که چای سیاه از تخمیر برگ چای است. بخار دهی پلی فنول ها در چای را تثبیت می کند و فلاونول ها شامل ( epigallocatechin gallate ) را که مسئول بسیاری از مزایا ( آنتی اکسیدان، و ضد التهابی ) هستند حفظ می کند. چای سبز منبع کافئین ( یک متیل گزانتین محرک دستگاه مرکزی و شل کننده عضلات صاف ) نیز هست.
- روغن ماهی به وسیله مکانیسم هایی مانند ( فعالیت های آنتی اکسیدانی، کاهش تری گلیسرید ها، کاهش خطر آریتمی ها و تجمع پلاکت ها و پائین آوردن فشار خون ) در پیشگیری ثانویه برای محافظت قلب ( با دوز ۸۵۰ میلیگرم DHA – ۱۸۰۰ میلیگرم EPAروزانه ) نقش دارد. روغن ماهی در پیشگیری از سرطان، بیماریهای التهابی روده، زوال عقل ( آلزایمر ) موثر است سازمان جهانی بهداشت مصرف روزانه ۳۰۰میلیگرم DHA – ۵۰۰ میلی گرم EPA را توصیه میکند. هر ۵ میلی گرم روغن ماهی تقریبا ۱۷۰ – ۵۶۰ میلی گرم EPA و ۷۲ – ۳۱۰ میلیگرم DHA دارد.
- در بزرگی خوش خیم پروستات لیکوپن که یک رنگدانه قرمز است و در گوجه فرنگی، فراورده های گوجه فرنگی، توت فرنگی، هندوانه وجود دارد و اثر محافظتی در سرطان پروستات دارد مصرف لیکوپتن با دوز ۱۵ میلی گرم در روز پس از ۶ ماه مقدار PSA را کاهش داده است. مکمل هایی که در اثر مصرف بعضی از دارو ها مورد نیاز است
داروی کلشی سین تولید ویتامین B۱۲را در سلولهای مخاطی مهار می نماید لذا مصرف این ویتامین توصیه می شود.
- کورتیکواستروئیدها با دوز بالای ۵/۷ میلی گرم و به مدت طولانی جذب کلسیم به واسطه ویتامین D در روده و ذخیره آن در استخوان را مهار می کند. استروئید ها به احتباس سدیم منجر می شوند که به فقدان پتاسیم می انجامد در این موارد ۱۵۰۰ میلی گرم کلسیم المنتال و ۸۰۰ – ۱۰۰۰ میلی گرم ویتامین D در روز توصیه می شود و در مواردی که سطح پتاسیم پایین باشد نیاز به درمان تکمیلی می باشد.
- ریفامپین متابولیسم کبدی ویتامین D را کاهش میدهد لذا سطح سرمی کلسیم و ویتامین D را پایش کنید و در صورت نیاز تجویز شود.
- سولفاسالازین ( آزولفیدین ) جذب فولات را مهار می کند و در شکست فولات در رژیم غذایی به فرم قابل جذب مداخله می کند و از طرفی با همولیز گلوبولهای قرمز نیاز به فولات را برای تولید گلبولهای قرمز افزایش می دهد . ۱ میلی گرم اسید فولیک در روز به تنهایی یا ۰/۴ میگی گرم مولتی ویتامین مصرف شود تا کمبود آن جبران و خطر سرطان کولورکتال کاهش یابد.
- اورلیستات جذب چربی و ویتامین های محلول در چربی را بلوکه می کند لذا مصرف ویتامین های محلول در چربی مانند ( A' D' K' E' و بتاکاروتن ) به فاصله ۲ ساعت بعد از مصرف ونوستات توصیه می شود.
- متفورمین ( گلوکوفاژ ) بر سر گیرنده ویتامین B۱۲ فاکتور داخلی وابسته به کلسیم در ایلئوم با کلسیم رقابت می کند لذا مصرف ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم المنتال روزانه این اثر را از بین می برد و امکان جذب مناسب ویتامین B۱۲ را فراهم می کند.
- داروهای مهار کننده پمپ پروتونی باعث کاهش اسید معده و این کاهش شکاف B۱۲ متصل به پروتئین و جذب را کاهش می دهد و با افزایش PH معده جذب کربنات کلسیم کاهش می یابد. لذا کربنات کلسیم را با غذا مصرف کنید یا از سیترات کلسیم استفاده کنید همراه بلوکرهای H۲ هیچ کمبودی دیده نمی شود.مولتی ویتامین ها برای جایگزینی جذب پایین رژیم غذایی کفایت میکند.
- بیمارانی که ( الندرونات، ایباندرونات، ریسدرونات ) مصرف می کند برای تسهیل نگهداری کلسیم در استخوان باید مکمل کلسیم المنتال ۱۵۰۰ میلیگرم و ویتامین D ۸۰۰ – ۱۰۰۰ واحد در روزمصرف کنند.
- در اثر مصرف بلند مدت داروهای ضد تشنج ( فنی توئین، فنوباربیتال، کاربامازپین و پریمیدون ) متابولیسم ویتامین D به ترکیبات غیر فعال افزایش و در عوض جذب کلسیم کاهش یافته و هیپوکلسمی، استئومالاسی و استوپورز ایجاد می شود که در این بیماران باید سطح ویتامین D اندازه گیری شود و در صورت نیاز درمان تکمیلی این ویتامین انجام شود.
- DMPA دپومدروکسی پروژسترون، در زنان بعد از دو سال چگالی استخوانی مهره های کمر و گردن فمور را کاهش می دهد و مصرف کلسیم المنتال ۱۳۰۰ میلی گرم و ویتامین D ۴۰۰ واحد در روز توصیه می شود.
نکاتی در تجویز کلسیم
- میزان کلسیم المنتال در کربنات کلسیم ۴۰ درصد یعنی دو برابر بیشتر از مقدار آن در سیترات کلسیم ۲۱ درصد می باشد.
- مصرف کلسیم جذب آنرا ۲۰ – ۲۵ درصد افزایش می دهد. - جذب کلسیم با افزایش دوز آن کاهش می یابد و در مقادیر بالای ۵۰۰ میلی گرم به سرعت افت می کند. - توصیه می شود مصرف روزانه را به ۳ – ۴ دوز تقسیم کنید.
- کلسیم در جذب برخی آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین، فلوروکینولون ها و لووتیروکسین مداخله می کند لذا این دارو ها را ۲ ساعت قبل یا ۴ ساعت بعد از مصرف کلسیم مصرف کنید.
- کلسیم یک یون دو ظرفیتی است و در صورتیکه همزمان با سایر یون های دو ظرفیتی ( آهن، روی، منیزیم ) مصرف شود، برای جذب رقابت می کند.
- کورتیکواستروئیدها جذب کلسیم با واسطه ویتامین D را در روده و جذب آن در استخوان ها را مهار می کند.
- اگر کلسیم کافی با رژیم غذایی تامین شود با اتصال به اگزالات در روده و جلوگیری از جذب آن در واقع به کاهش تشکیل سنگ کلیوی منجر می شود.